szkolenie warsztatowe: Kraków, 7.11.2015r.

Wiedzą, doświadczeniem i dobrymi praktykami w zakresie karmienia, która ma ogromny wpływ na rozwój mowy dziecka, podzieliła się podczas szkolenia Pani Marta Karwot- Pięta, neurologopeda, terapeuta metody NDT- BOBATH- pracownik Oddziału Intensywnej Terapii Neonatologicznej i Patologii Noworodka Centrum Medycznego UJASTEK w Krakowie.

Dziecko jeszcze nie mówi, ale mowa rozwija się na bazie prawidłowych funkcji związanych z karmieniem, oddychaniem i połykaniem. Sposób, w jaki karmimy niemowlę, ma istotny wpływ na jego mowę, ponieważ jama ustna i narząd mowy to jeden i ten sam aparat. Zanim dziecko nauczy się mówić, najpierw używa swojej buzi do jedzenia i trenuje umiejętności, które będą mu niezbędne do tego, aby mogło wypowiedzieć pierwsze słowa.

Neurologopeda dokonuje oceny kompetencji orofacjalnych dziecka związanych z doustnym, bezpiecznym przyjmowaniem pokarmów. To właśnie neurologopeda promuje prawidłowe pozycje do karmienia, dobiera akcesoria do karmienia tak, aby przyjmowanie pokarmu było komfortowe i aktywne. Terapię karmienia nie należy mylić z zaburzeniami odżywiania. Zaburzenia karmienia, obszar działań neurologopedy, dotyczą niemowląt i małych dzieci wymagających karmienia. Niemowlę czy małe dziecko odmawia przyjmowania pokarmu lub ma trudności z jedzeniem. Zaburzenia odżywiania zaś odnoszą się do zachowań wynikających za świadomej decyzji o ograniczeniu się w przyjmowaniu pokarmów i dotyczą głównie dzieci starszych i młodzieży oraz pacjentów dorosłych.

Jakie są przyczyny zaburzeń karmienia? Oto niektóre z nich:

• anomalie wrodzone przewodu pokarmowego,
• wrodzona wiotkość krtani,
• zaburzenia neurologiczne ( najczęściej Mózgowe Porażenie Dziecięce czy encefalopatia),
• zaburzenia połykania,
• alergie pokarmowe,
• nadwrażliwość jamy ustnej,
• wcześniactwo- niska masa urodzeniowa,
• choroby genetyczne,
• zaburzenia relacji matka- dziecko.

Zaburzenia karmienia dotyczą 25% zdrowych dzieci i 80% dzieci z zaburzeniami neurologicznymi.

Czynności związane z jedzeniem i piciem:

• ssanie naturalne-powinno być wycofane od ok. 12. miesiąca życia (ostatecznie do ok. 18. miesiąca życia) wraz z wprowadzeniem innych, dojrzalszych form przyjmowania pokarmów
• pobieranie pokarmu z łyżeczki- od ok. 4.-6. miesiąca życia
• picie z otwartego kubeczka- po nauce karmienia z łyżeczki, ok. 9.miesiąca życia
• odgryzanie- od czasu pojawienia się siecznych zębów mlecznych ( pomiędzy ok. 8. a 10.miesiącem życia)
• gryzienie- wraz z pojawieniem się kolejnych zębów mlecznych
• żucie- wraz z pojawieniem się kolejnych zębów mlecznych, w szczególności trzonowych, po treningu gryzienia

Podczas spotkania w gabinecie neurologopeda bada jamę ustną, ocenia zdolność warg do utrzymania w obrębie jamy ustnej śliny i pokarmów, obserwuje symetrię i zakres ruchów języka, obserwuje karmienie, tempo, połykanie, ocenia akceptację różnorodnych faktur oraz postawę podczas przyjmowania jedzenia, dobiera odpowiednie dla dziecka akcesoria do karmienia ( butelkę, smoczek, łyżeczkę)

Podstawą efektywnego pobierania pokarmów i mowy jest KOORDYNACJA, czyli zintegrowanie umiejętności pobierania pokarmu, połykania i oddychania.

Bibliografia:

• Materiały szkoleniowe
• Danuta Pluta- Wojciechowska, Zaburzenia czynności prymarnych i artykulacji. Podstawy postępowania logopedycznego, Wydawnictwo Ergo-Uum, Bytom 2013