Przetwarzanie bodźców sensorycznych stanowi bardzo duże wyzwanie dla dzieci z autyzmem. Zagadnienie to stało się tematem szkolenia specjalistycznego, w którym ostatnio uczestniczyłam w Krakowie. Uczestnicy szkolenia poznali w jaki sposób wykorzystując podstawowe założenia integracji sensorycznej korzystnie wpływać na stymulację zmysłową osób ze spektrum autyzmu. Na szkoleniu zostały przedstawione praktyczne wskazówki, zalecenia i ćwiczenia urozmaicające codzienne zajęcia i poprawiające integrację zmysłową.
Szkolenie poprowadziła pani Agnieszka Chodun- pedagog specjalny i terapeuta SI z Lublina, na co dzień pracująca jako nauczyciel w Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym z uczniami z niepełnosprawnością intelektualną oraz jako terapeuta integracji sensorycznej i dogoterapeuta w Centrum Terapii Autyzmu Alpha.
Świat osoby z autyzmem to świat ogromnej ilości nieprzetworzonych bodźców, które robią wiele chaosu, wywołują często negatywne reakcje, agresywne zachowania, które przeciętnemu człowiekowi czasami trudno zrozumieć. Układ nerwowy osoby z autyzmem jest cały czas przeładowany. I to właśnie terapia integracji sensorycznej ma spowodować, że chociaż na chwilę układ nerwowy zwolni, potocznie mówiąc, odpocznie. By pomóc dziecku, należy jak najszybciej przeprowadzić diagnozę SI, by ustalić, z jakimi zaburzeniami sensorycznymi mamy u dziecka do czynienia. Dobra diagnoza to połowa sukcesu.
Ograniczenia w przetwarzaniu sensorycznym u dziecka z autyzmem mają trojaką naturę. Mogą to być informacje sensoryczne nieprawidłowo rejestrowane w mózgu lub też zaburzona może być modulacja impulsów nerwowych, zwłaszcza w przypadku bodźców przedsionkowych i dotykowych, lub też część mózgu odpowiedzialna za wolę, nie działa prawidłowo, więc dziecko nie przejawia zainteresowania wykonywaniem czynności powszechnie uważanych za celowe.
Charakterystyczny dla osób z autyzmem styl przetwarzania informacji skoncentrowany na szczegółach związany jest z koncepcją słabej centralnej koherencji, co przekłada się na problemy w komunikacji. Centralna koherencja to styl poznawczy, który umożliwia szybką interpretację bodźców dzięki istocie rzeczy z pominięciem rzeczy nieistotnych. Łatwo to zrozumieć na przykładzie: dziecko z autyzmem widzi np. drzewo lub nawet konkretny liść, ale nie widzi lasu. Osoby z autyzmem skupiają więc uwagę na detalach nie widząc całości.
Celem terapii integracji sensorycznej dziecka autystycznego jest poprawa przetwarzania bodźców sensorycznych, tak aby więcej z nich podlegało skutecznej rejestracji i modulacji, oraz zachęcenie dziecka do opracowania prostych odpowiedzi adaptacyjnych, by mogło sobie właściwie zorganizować własne zachowanie.